Αναβλητικότητα: Ίσως δεν είναι τεμπελιά

Η αναβλητικότητα ως μήνυμα του εαυτού και πρόσκληση για ψυχοθεραπευτική διερεύνηση.

Συχνά η αναβλητικότητα ισοδυναμεί με την έλλειψη πειθαρχίας ή οργάνωσης.

«Αν ήσουν πιο συγκεντρωμένος, πιο συνεπής, πιο οργανωμένος…» - φράσεις που συνοδεύουν όσους παλεύουν με το να κάνουν «αυτό που πρέπει». Όμως, αν κοιτάξουμε βαθύτερα, ίσως η αναβλητικότητα δεν είναι μια αδυναμία· ίσως είναι ένα σύμπτωμα με νόημα που χρειάζεται διερεύνηση. Ένα μήνυμα από τα βαθύτερα στρώματα της ύπαρξής μας.

Μήπως δεν πρόκειται για τεμπελιά;

Η αναβλητικότητα μπορεί να μην είναι έλλειψη θέλησης, αλλά έλλειψη σύνδεσης με τον λόγο πίσω από αυτό που κάνουμε.  Όταν κάτι μέσα μας αντιστέκεται, ίσως να μην αφορά ανικανότητα, αλλά ψυχική αντίσταση η οποία προσπαθεί να μας προστατεύσει από κάτι: από το να αποτύχουμε, να εκτεθούμε, να αντιμετωπίσουμε το κενό ή ακόμα και να πετύχουμε.

Ο φόβος της αποτυχίας - και της επιτυχίας

Η αναβλητικότητα συχνά λειτουργεί ως μηχανισμός αποφυγής. Αν δεν ξεκινήσω, δεν θα αποτύχω. Πίσω από αυτή τη λογική όμως, κρύβεται συχνά ο φόβος του ίδιου μας του δυναμικού.

Τι θα συμβεί αν τα καταφέρω;

Αν πετύχω, θα πρέπει να διατηρώ αυτή την επιτυχία; Θα αλλάξει η ταυτότητά μου; Θα αντέξουν οι σχέσεις μου; Η ύπαρξη φοβάται όχι μόνο την αποτυχία, αλλά και το βάρος της αυτοπραγμάτωσης - της εσωτερικής διαδικασίας μέσα από την οποία ο καθένας γίνεται αυτό που πραγματικά είναι.

Η ανάγκη για τελειότητα

Για πολλούς, η αναβλητικότητα δεν είναι αδιαφορία αλλά τελειομανία. Όταν η πράξη πρέπει να είναι τέλεια, κάθε αρχή μοιάζει δύσκολη.

Η αναβλητικότητα, τότε, δεν είναι αναβολή της δράσης, αλλά αναβολή της ατέλειας. Μέχρι να βρω «την κατάλληλη στιγμή», «την τέλεια συνθήκη», «τη σωστή διάθεση» - που όμως ποτέ δεν έρχεται.

Μια υπαρξιακή κραυγή για νόημα

Από υπαρξιακή σκοπιά, η αναβλητικότητα μπορεί να είναι το καμπανάκι του νοήματος. Όταν η ζωή μας γεμίζει από «πρέπει» και άδεια «θέλω», η ύπαρξή μας αντιστέκεται. Η αδράνεια γίνεται ένας τρόπος να φωνάξει το υποσυνείδητο:

«Δεν θέλω να συνεχίσω μηχανικά. Θέλω να συνδεθώ με το γιατί.»

Η αναβλητικότητα τότε μετατρέπεται σε πρόσκληση για αυτογνωσία:

-Τι είναι αυτό που με βαραίνει;

-Ποια ανάγκη μου δεν έχει ακουστεί;

-Ποιο κομμάτι μου αντιστέκεται επειδή ζητά αυθεντικότητα, και όχι συμμόρφωση;

Μια συστημική ματιά

Από συστημική σκοπιά, η αναβλητικότητα δεν ανήκει μόνο στο άτομο. Είναι μέρος ενός δικτύου σχέσεων, προσδοκιών και ρόλων. Ίσως αναβάλλω γιατί μέσα στο σύστημά μου (οικογένεια, εργασία, κοινωνία) έμαθα να βάζω τους άλλους πρώτα.

Ίσως η πράξη της αναβολής είναι μια μορφή σιωπηλής αντίστασης: να πάρω πίσω λίγο έλεγχο, να αναπνεύσω, να θυμηθώ ποιος είμαι.

Η αναβλητικότητα ως πρόσκληση

Αντί να τη δούμε ως εχθρό, μπορούμε να τη δούμε ως καθρέφτη. Κάθε φορά που αναβάλλεις, ρώτα:

-Τι προσπαθεί να μου πει αυτή η αντίσταση;

Ίσως η απάντηση δεν είναι «οργάνωση», αλλά νοηματοδότηση.

Όταν το «πρέπει» συνδεθεί με ένα «θέλω», η πράξη δεν χρειάζεται πια αναβολή — γιατί γίνεται αυθεντική έκφραση του εα

υτού.

Πρόσκληση σε ψυχοθεραπευτική διερεύνηση

Η αναβλητικότητα δεν είναι απλώς μια συνήθεια· αποτελεί συχνά ένδειξη βαθύτερων ψυχικών διεργασιών που αξίζει να διερευνηθούν. Στη διαδικασία της ψυχοθεραπείας, μπορείς να εξερευνήσεις με ασφάλεια τι κρύβεται πίσω από την αναβολή.

Μέσα σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο εμπιστοσύνης, η αναβλητικότητα δεν αντιμετωπίζεται ως «πρόβλημα» που πρέπει να εξαλειφθεί, αλλά ως σημάδι που μας καλεί να ακούσουμε τον εαυτό μας βαθύτερα.

Η ψυχοθεραπεία προσφέρει τη δυνατότητα να κατανοήσεις τις αιτίες της, να ενισχύσεις την αυτοπεποίθηση και την εμπιστοσύνη στις επιλογές σου, και τελικά να μετατρέψεις την αναβλητικότητα από εμπόδιο σε εργαλείο προσωπικής και υπαρξιακής ανάπτυξης.